On Connection - Kae Tempest

Sterke en knap verwoordde boodschap

Op zoek naar mezelf, want door mij wat verloren en geïsoleerd te voelen de laatste tijd, las ik het essay On Connection van de Britse auteur en artiest Kae Tempest (they/them – hen/hun).
“Connection”, verbinding, met elkaar is de centrale focus in dit dunne maar veelomvattende wijze boekje. En in hun geval vooral dan verbinding door middel van creativiteit en het maken van kunst.

Het thema is wat gekaapt door de corona-lockdown. En verbinding tussen artiesten en een publiek was toen zeker ook ver(der) te zoeken. Tempest heeft het over ervaringen van tijdens tournees in verschillende plekken en landen als beginnend (slam) poëet waarin hen op onverwachte momenten verbinding vindt met het publiek dan wel toevallige passanten. Menselijkheid, kwetsbaarheid, mildheid voor jezelf ook als je faalt of ‘valt’, open staan voor elkaar, en open staan voor het leven zijn elementen die in verschillende vormen terugkeren. Voor de creatievelingen onder ons:

“Words on a page are incomplete. The poem, the novel or the non-fiction pamphlet are finished when they are taken up and engaged with. Connection is collaborative. For words to have meaning, they have to be read.”

Via de schrijver leer je over “Het rode boek” van de Zwitserse psychiater en psycholoog Carl Jung (1875-1961, grondlegger van de analytische psychologie), een psychologisch en eerder spiritueel mystiek werk met als oorspronkelijke titel “Liber Novus” en dat in feite zijn eigen verslag is van de geestelijke crisis die hij zelf doormaakte, en zijn eigen analyse daarover van een paar jaar later. Tempest gaat mee in zijn theorie dat mensen zowel een innerlijke geest hebben om de diepten te verkennen (“spirit of the depths”) als een geest om de voorbijgaande tijd mee te confronteren (“spirit of the times”), en die er is om aan onze meer onmiddellijke behoeften en ambities te voldoen. Tempest beargumenteert dat we beiden nodig hebben maar dat de balans nu overslaat naar die laatste:

“In order to regain our balance, we need to remaster the ability to go deep, to ‘turn away from outer things’. To face what is in ourselves.”

We moeten dus meer naar onszelf kijken en ontdekken wat er in ons zit. Maar ook zien wat er in onze onmiddellijke nabijheid gebeurt en niet, zoals zo veel gebeurt, in onszelf en onze eigen gedachten blijven. Naar buiten gaan voor andermans verhalen.

"Look up. There’s life in there. Put yourself away. Let go of yourself. Tune in to other people. To the movement in the branches, the sudden coming of rain or the patterns in the waves. To how those two lie on the grass. To how that one sits on the bench with their hands clasped, looking up. To how those three stand at the crossing, playing with each other’s hair. To how that young one shifts the weight of those shopping bags and tries to keep up with ther mother’s strong legs. This is it. This is the thing. This is the beautiful thing."

Ik heb Kae Tempest jammer genoeg nog niet live aan het werk gezien want het blijkt het beste te zijn om hun werk live te zien en horen performen. Hold your own was gelukkig een doorbraaknummer in de hitlijsten en zo kwam deze artiest ook op mijn radar te staan. Er zit ook heel wat ritme en herhaling in dit essay. Dàt werkt ook als je af en toe jezelf (al dan niet hardop als hulp) voorleest, al was het maar om je de Engelse taal nog meer tot je te laten doordringen. Ook al zullen er ongetwijfeld enkele niet erg originele ideeën in voorkomen, is dit boekje een niet mis te verstane sterke en knap verwoordde boodschap.

Titel: On Connection

Auteur: Kae Tempest

Uitgever: Faber & Faber

Jaar: 2020 

--- Je reactie wordt pas zichtbaar nadat ik ze heb goedgekeurd. Your reaction will become visible after I will have approved it. Votre réaction devient visible après que je l'aurai approuvée.

Antarctica - Claire Keegan

Een ongemakkelijk en donker steengoed debuut

English review below 

Deze bundel met 16 kortverhalen (Engelstalig, niet vertaald naar het Nederlands) is het gelauwerde debuut van de Ierse auteur Claire Keegan (Wicklow, 1968), dat al dateert van 1999. Keegan’s kortverhalen verschenen eerder in internationale literaire publicaties als The New Yorker, Best American Short Stories, Granta, en The Paris Review. Ze studeerde in de VS en in het VK (Wales) waar ze zoals zovele moderne Engelstalige auteurs een "Creative writing”- programma (MA – Master of Arts) volgde, om daarna terug te keren naar Ierland.

Deze kortverhalenbundel is gelukkig origineel en bevat meer dan in de andere al gelezen novelles van haar (Small things like these, The Forester’s Daughter, Foster), wel erg donkere, sombere verhalen over haar Ierland, dikwijls met een melancholische ondertoon en die niet goed aflopen. In de verhalen is het dikwijls winter en leef je mee met de personages, voornamelijk vrouwen, die moeten opkomen voor hun plek en hun recht op wat geluk in het leven. Enkele verhalen vinden ook plaats in het zuiden van de VS.

Het titelverhaal vindt dan weer plaats in een Engels stadje. Een vrouw verlangt naar meer avontuur in haar seksleven en trekt er zonder haar man op uit om met een wildvreemde in een “Antarcticaanse” meedogenloze situatie terecht te komen waar ze niet meer uit geraakt. Keegan heeft een meticuleuze, empathische schrijfstijl. Ondanks of eerder dankzij de vele knappe beschrijvingen word je meegezogen in de belevenissen van de personages en kruipen je de rillingen dikwijls over de rug:

“She watched the clock on his bedside table, the red numbers changing. The cat was watching her, his eyes dark as apple seeds. She thought of Antarctica, the snow and ice and the bodies of dead explorers. Then she thought of hell, and then eternity.”

In een ander verhaal dat zich een drietal uur rijden ten zuiden van New York afspeelt, let een au pair op het zoontje van een koppel waarvan de man Ierse roots heeft. Beide ouders werken en vertrouwen haar met hun kind. Toch lost de man een dreigend schot voor de boeg: als er iets met de jongen gebeurt, hebben ze ook geen babysitter meer nodig. De auteur deinst er echter niet voor terug om heel het verhaal lang niet aflatende donkere nogal dreigende gevaren voor het kind te creëren waardoor de au pair er alles aan doet om het te beschermen tot in de laatste zin van de slotparagraaf.

Kinderen worden niet gespaard in de verhalen. Een goede jeugd is er de meesten die erin voorkomen niet gegeven. In het verhaal “Passport soup” is de dochter van een koppel spoorloos verdwenen en serveert de vrouw vol woede en verdriet een gruwelijk brouwsel aan haar wanhopige, door schuld verteerde echtgenoot.  

Ook het verhaal van de Ierse Cordelia dat plaatsvindt in een kustplaatsje midden in de winter op de laatste dag van de twintigste eeuw, blijft hangen. Ze had een affaire met een getrouwde dokter die hun laatste afspraakje niet nakomt. Cordelia wandelt langs de kustlijn van de oceaan en ontmoet daar zijn vrouw in plaats van hem. De sfeer uit dit verhaal evenals uit alle andere is kil en blijft daarom net zo lang aan je plakken, ook al zal je je niet zozeer alle details van zo vele verschillende personages en gebeurtenissen blijven herinneren. Deze kortverhalenbundel is prachtig geschreven, met een sterke opbouw en complexe volle personages, die allen met hun eigen motieven en gedachtegangen nauwkeurig en geweldig goed zijn neergezet. Antarctica is dan wel een ongemakkelijk en donker maar eveneens steengoed debuut van Claire Keegan.

*** 

An uneasy and darkly stellar debut

This collection of 16 short stories (in English, not translated into Dutch) is the lauded debut of Irish author Claire Keegan (Wicklow, 1968), which already dates from 1999. Keegan's short stories have previously appeared in international literary publications such as The New Yorker, Best American Short Stories, Granta, and The Paris Review. She studied in the US and in the UK (Wales) where, like so many modern English-speaking authors, she pursued an MA in Creative Writing, before returning to Ireland.

This collection of short stories is fortunately really original and, more so than in the other novellas of hers which I already read (Small things like these, The Forester's Daughter, Foster), does contain very dark, gloomy stories about Ireland, often with melancholic undertones and that do not end well. In the stories, it is often winter and you sympathise with the characters, mostly women, who have to stand up for their place and their right to some happiness in life. Some of the stories also take place in the southern US.

The title story, in turn, takes place in an English town. A woman longs for more adventure in her sex life and sets off without her husband, only to end up with a complete stranger in an "Antarctic" ruthless situation she cannot get out of. Keegan has a meticulous, empathetic writing style. Despite or rather because of the many clever descriptions, you are drawn into the characters' experiences and chills often creep up your spine:

"She watched the clock on his bedside table, the red numbers changing. The cat was watching her, his eyes dark as apple seeds. She thought of Antarctica, the snow and ice and the bodies of dead explorers. Then she thought of hell, and then eternity."

In a different story set about three hours' drive south of New York, an au pair looks after the little son of a couple whose husband has Irish roots. Both parents work and trust her with their child. Nevertheless, the husband unloads a threatening shot across the bow: if something happens to the boy, they won't need a babysitter any more either. However, the author does not shy away from creating unrelenting dark rather menacing risks for the child throughout the story, making the au pair do everything she can to protect it until the last sentence of the concluding paragraph.

Children are not spared in the stories. A good childhood is not given to most of those featured in them. In the story "Passport soup", a couple's daughter has disappeared without a trace and the wife, full of anger and grief, serves a gruesome concoction to her desperate, guilt-ridden husband. 

The story of Irish Cordelia that takes place in a coastal village in the middle of winter on the last day of the 20th century also lingers on. She had an affair with a married doctor who fails to honour their last date. Cordelia walks along the ocean shoreline and meets his wife instead of him. The atmosphere from this story as from all the others is chilling and therefore sticks to you just as long, even if you won't remember all the details of so many different characters and events. This short-story collection is beautifully written, with a strong structure and complex full characters, all with their own motives and thought processes accurately and wonderfully well portrayed. Antarctica may be an uneasy and dark but equally stellar debut by Claire Keegan.

Titel: Antarctica

Auteur: Claire Keegan

Uitgever: Faber & Faber (2000), Atlantic Monthly (1999)

--- Je reactie wordt pas zichtbaar nadat ik ze heb goedgekeurd. Your reaction will become visible after I will have approved it. Votre réaction devient visible après que je l'aurai approuvée.

Call us what we carry (Noem ons wat we dragen) - Amanda Gorman

An excellent and eloquent written debut collection

Amanda Gorman was 22 when she could recite her poem “The hill we climb” on Jan 20, 2021 at the inauguration of President Biden in Washington DC, a recitation that went around the world. Her powerful performance touched me on the other side of the ocean at the European continent too. In December of that year, her debut collection "Call us what we carry" hit the shelves worldwide. (Vertaling in het Nederlands: Noem ons wat we dragen, jan 2023 door Zaïre Krieger)

The collection is not that easy as I expected. Gorman delivered a seven-part collection in which she delivers verses partly as a witness or observer in a documentary style and partly as an elegy. Many of her poems tell about how shattering and confusing the year 2021 was in the US. Testimonies from the American history coincide with the images of that year. Whereas she sketches what has happened during the Covid pandemic for example, she also remembers and repossesses the voice of an American soldier, Corporal Plummer, an African American who was stationed in France during the Spanish Flu, at the end of the first World War. She dug up archival materials from him to work with.

Fury & Faith is a chapter mostly about the George Floyd assassination under police custody, and the Black Lives Matter (BLM) manifestations in the US, but which also got followed up in many other countries worldwide.
Gorman’s verses are packed with echoes and rhythm, in a way I’d still prefer them being performed by the poet than only being able to read them.

Fury & Faith

[...]

“Together we envision a land that is liberated, not lawless.
We create a future that is free, not flawless.
Again & again, over & over.
We will stride up every mountainside.
Magnanimous & modest.
We will be protected & served.
Be a force that is honored & honest.
This is more than protest.
                    It’s a promise.”

Migration into the US ("The Surveyed – Report on migration of Roes") is brought up, just like the deterioration of the environment ( “Earth eyes”). Gorman finds word for the loss and grief, and the pain of the country. However, she tries not to exaggerate the traumas but to find words to heal and repair.

This collection is certainly chock full of American references I may have not grasped entirely, from pop culture or other American poets, but also of other references from around the world. From Shakespeare’s Othello or Emily Dickinson’s 'letter to the world' for example, what Gorman calls her entire debut collection actually. She brings in "A dictionary of English Etymology" from 1859, and the 1882 Chinese Exclusion Act. A lot of layers and images are found throughout the poems. Her words sing throughout the whole collection: “America, / How to sing / Our name, Singular, / Signed, Singed.” The point of view is mostly not the ‘I’, but the ‘we’, ‘us’ and ‘our’, an exception in these times of individualism and selfhood. The layout and the orientation from the sheets differ here and there according to the format.

CORDAGE, or ATONEMENT (Hensleigh Wedgwood, A Dictionary of English, 1859) 

[…]

We would leap out of this night
Down-rushing on our head.
Often we cannot change
Without someone in us dying.

***

[…]

Until we can hold near
Who we hold dear.

What a marvelous wreck are we.
We press out of our cold
& separate crouching.
Like a vine sprung overnights.
We were reaching & wretched
Upon this mortal soil
& even so we are undiminished.
If just for this newborn day.
Let us take back our lives.

 

Every day we are learning

Every day we are learning
How to live with essence, not ease
How to move with haste, never hate.
How to leave this pain that is beyond us
Behind us.
Just like a skill or any art,
We cannot possess hope without practicing it.
It is the most fundamental craft we demand of ourselves.

 

CALL US
(title poem)

Grant us this day.
Bruising the make of us.

At times over half of our bodies
Are not our own.

Our persons made vessel
For non-human cells.

To them we are
A boat of a being,

Essential.
A country.

A continent.
A planet.

A human
Microbiome is all the writhing forms on

& inside this body
Drafted under our life.

We are not me-
We are we.

Call us
What we carry

Gorman’s excellent and eloquent written collection ends with the famous and luminous inaugural poem we have all heard her perform at Capitol Hill. 

Titel: Call us what we carry/Noem ons wat we dragen

Auteur: Amanda Gorman

Vertaler: Zaïre Krieger
Uitgevers: Chatto & Windus (Vintage UK, 2021), J.M. Meulenhoff (2023)

--- Je reactie wordt pas zichtbaar nadat ik ze heb goedgekeurd. Your reaction will become visible after I will have approved it. Votre réaction devient visible après que je l'aurai approuvée.

A ghost in the throat - Doireann Ní Ghríofa

A poetic and unusual encounter of autofiction and essay with excerpts of poetry

Doireann Ní Ghríofa (1981) is an acclaimed Irish bilingual poet who has already written several poet collections in both Irish (Gaeilge) and English. She debuted in prose with A ghost in the throat, published in 2020 with Tramp Press, which was praised highly in Ireland and internationally, and has won several prizes of which the An Post Irish Book of the Year award. 

In this poetic and unusual encounter of autofiction and essay with excerpts of poetry, a young mother and writer, Ní Ghríofa herself, has narrowly avoided a tragedy at the birth of her fourth child. Taken up by her many to do lists, she struggles with her repetitive daily routine. But then she re-discovers an epic Irish poem which she fell in love with during her schoolyears: the Lament for Art O’Leary or the Caoineadh Airt Uí Laoghaire and written by the 18^th century Irish noblewoman and poet, Eibhlín Dubh Ní Chonaill, in which Eibhlín, also known as Nelly, mourns her husband, who she discovered in his own blood, murdered, from which she drank herself a few handfuls.

The story-telling young mother and writer is taken back to the past and gets obsessed by tracking down the life of Eibhlín Dubh, and doing a better job than all other literary investigators who tried this before her. She turns all archives around to find buried information and visits the places she knows where Eibhlín would have lived. She also re-translates the epic and orally inherited poem from folkloric origin in English as she wasn’t satisfied either with the English translations she had to deal with. She recognizes herself in this poet, and sees the parallels with her own life.

“This is a female text, which is also a caoineadh: a dirge and a drudge-song, an anthem of praise, a chant and a keen, a lament and an echo, a chorus and a hymn. Join in.”

All chapters besides the prologue start with a sentence from the Irish poem, both in Irish and English, and the entirety of the 5 parts and 36 verses is included at the end. It is an interesting asset although Irish is completely unrecognizable both in writing and in sound for most of us. The prologue sets the scene in which the book is written. The further chapters are very rhythmical and poetic, whether it’s about her routinely day-to day-life as about her investigation subject. Nevertheless, it takes a while to get accustomed to the story and the very calm speed of it. It is not as captivating from the beginning onwards.

The biggest part of the story is a beautifully written inner dialogue how the writer combines her house-work and chores with her research and writing. She writes her chores down on to do lists, which she deletes one after the other and tries to stick to them in an obsessive and kind of frustrating way. “If each day is a cluttered page, then I spend my hours scrubbing its letters. In this, my work is a deletion of a presence.”

At the same time, she tries to assemble a life from the fragments she finds about Eibhlín Dubh, which aren’t nearly enough as certainly in those times, female writers were not important enough to write about. It is a bit of a mystery that lingers on quietly, not as exciting as a detective story, but in fact with a slight touch of it.

As a poet herself, Ní Ghríofa shares her views on her 18^th century counterpart and her work, and finds the right words for it, like I couldn’t myself:  "My favourite element hovers beyond the text, in the untranslatable pale space between stanzas, where I sense a female breath lingering on the stairs, still present, somehow, long after the body has hurried onwards to breathe elsewhere.”

The lives of both women are intertwined. Present and past are connected, Ní Ghríofa has flashbacks to her own youth, as well as day dreams about Eibhlín Dubh’s life, in which she tries to fill in a personal life based on historical facts. The mixture of history and personal life works wonderfully well.

In a passionate and honest way, Ní Ghríofa brings out a female voice and praises the role of women in history who have got forgotten as well as the joy and the sense of fulfilment that motherhood can give. This versus the urge for intellectual challenges and the self-esteem which can suffer at the same time. Her investigation into one of Irelands’ most important female poets makes her find herself again. 

Titel: A ghost in the throat
Auteur: Doireann Ní Ghríofa

Vertaler: Caroline Meijer 

Uitgevers: Tramp Press (2020), Van Oorschot (2021)

--- Je reactie wordt pas zichtbaar nadat ik ze heb goedgekeurd. Your reaction will become visible after I will have approved it. Votre réaction devient visible après que je l'aurai approuvée.

Between the world and me - Ta-Nehisi Coates

Pijnlijke literaire brief die diepe kloof en onversneden racisme in de VS aanklaagt

Dit boek is een lange brief naar de vijftienjarige zoon van deze Amerikaanse journalist en schrijver. Ta-Nehisi Coates maakt pijnlijk duidelijk hoezeer racisme in de Amerikaanse cultuur zit verankerd en hoe gewelddadige uitspattingen geen toevallige incidenten zijn, maar voortkomen uit scheve machtsverhoudingen en diepgewortelde maatschappelijke visies. De tekst geeft een rauw beeld weer van de diepe kloof en het onversneden racisme in de VS. Volgens de auteur is racisme vooral de fysieke dreiging tegen de 'black bodies' , of het nu over de blanke overheersing, de slavernij of het politiegeweld gaat, enz. Coates beschrijft hoe hij opgroeide in de ruwe, armoedige zwarte wijken die bestaan over de hele VS. Coates heeft veel meegemaakt: hij groeide op met Malcolm X, de Freedom Riders, Jim Crow, enz. Hij ging naar de befaamde private Howard University, een historisch zwart onderzoeksinstituut in Washington DC, waar veel bekende zwarte activisten studeerden en zich onder gelijken konden ontplooien, dat al kort na de Amerikaanse Burgeroorlog werd opgericht.

De referenties naar de Amerikaanse politiek razen de lezer in een snel ritme voorbij. Je kan daar meer over opzoeken, maar je ook mee laten nemen in het leven van Coates, doorspekt van zijn woede en frustraties over onrecht en de moorden op onschuldige zwarte lichamen. De politiemoord op Prince Carmen Jones Jr. in 2000, een vriend en studiegenoot van Coates, vanwege een identiteitsverwisseling, is de auteur blijven achtervolgen. Hij neemt de lezer en zijn zoon mee in zijn jeugd, en hoe hij opgegroeid is. Zijn analyse vanuit een historisch perspectief valt rauw op je, ook al is het de niet te ontkennen waarheid. Niet moeilijk dat dit als een erg belangrijk werk wordt beschouwd van de twintigste eeuw in de Amerikaanse pers! De auteur verdiept zich in dit boek in verschillende vragen die hij voor zijn zoon tracht te antwoorden op een voortreffelijke erudiete wijze.

“This is your country, this is your world, this is your body, and you must find some way to live within the all of it.”

“But race is the child of racism, not the father. And the process of naming “the people” has never been a matter of genealogy and physiognomy so much as one of hierarchy. Difference in hue and hair is old. But the belief in the preeminence of hue and hair, the notion that these factors can correctly organize a society and that they signify deeper attributes, which are indelible—this is the new idea at the heart of these new people who have been brought up hopelessly, tragically, deceitfully, to believe that they are white.”

Titel: Between the world and me
Auteur: Ta-Nehisi Coates

Uitgever: Spiegel & Grau
Jaar uitgave: 2015 

----- Je reactie wordt pas zichtbaar nadat ik ze heb goedgekeurd. 

Meisje, Vrouw, Anders - Bernardine Evaristo

Geniale caleidoscopische raamvertelling over superdiversiteit

Deze recensie is gebaseerd op de Engelse editie. 

Bernardine Evaristo (1959, VK) ontving samen met de Canadese Margaret Atwood in 2019 de Booker Prize for Fiction voor haar achtste boek Girl, Woman, Other, in 2020 vertaald naar het Nederlands door Lette Vos als Meisje, Vrouw, Anders. Evaristo groeide op in Woolwich, Londen als vierde van acht kinderen van een katholiek Iers-Engelse moeder en een Nigeriaanse vader met Braziliaanse roots en werd auteur en theatermaakster.

In Girl, Woman, Other beschrijft Evaristo de levens van 12 vrouwen van verschillende achtergronden over verschillende decennia heen; de jongste is 19, het oudste nog levende personage 93. Allen hebben ze gemeen dat ze van gekleurde achtergrond zijn of gekleurde voorouders hebben. Voor de rest zijn hun levens en karakters heel verschillend.

Spil in het boek is Amma, een toneelschrijfster van in de 50, die we in het eerste hoofdstuk leren kennen, en die met de première van haar laatste nieuwe toneelstuk De laatste amazone van Dahomey in het National Theatre, eindelijk echt hoopt door te breken. (Over de amazones van het oude Afrikaanse koninkrijk Dahomey een gebied in het zuiden van het huidige Benin, een vrouwelijk regiment soldaten dat vanaf de 17e eeuw tot aan de koloniale verovering door de Fransen, gekend was voor zijn agressiviteit, genadeloosheid en vechtlust en bestond tot 1901). Amma is gekend voor haar theaterstukken waarin ze vrouwen van kleur centraal stelt en op haar première dagen uiteindelijk heel wat personages uit de korte verhalen die deze caleidoscopische raamvertelling eigenlijk samenstellen, op. Natuurlijk zijn er een aantal aspecten van Amma terug te vinden in het leven van de schrijfster zelf.

Dan komen de hoofdstukken over haar dochter Yazz en over een van haar twee partners Dominique. Yazz, een jonge, moderne vrouw met een heterogeen groepje vrienden, toont liefde voor haar moeder maar vindt ze toch te voorbijgestreefd in haar doen en handelen; Dominique zal zich na een verkeerd afgelopen avontuur uiteindelijk toch settelen in de VS. Het is opvallend hoeveel thema’s worden aangesneden. De personages zijn zo verschillend van elkaar omdat ze uit verschillende generaties komen (van Yazz tot Hattie en nog verder in de tijd), uit verschillende rangen en standen (Carole, LaTisha, Grace, …), zich willen profileren voor hun gemeenschap en de perfectie willen bereiken (Shirley), net gewoon zichzelf willen zijn en niet volgens een bepaald gender willen leven (Megan/Morgan) of ook niets (willen) afweten van een toevallige gemengde afkomst (Penelope). Zelfs de olie-ontginning door het Brits-Nederlandse Shell in Nigeria wordt terloops aangeraakt, hoe actueel kan een boek toevallig zijn? (In jan ’21 winnen vier Nigeriaanse boeren in Nederland een belangrijke rechtszaak van deze multinational wier landbouwgronden vervuild werden door lekken in de Shell-oliepijpleidingen.) Kolonisatie en dekolonisatie, slavernij, de socio-economische ontwikkeling van het VK zelf, Blacklivesmatters, Metoo: al deze thema’s doorsnijden de levens van de 12 geportretteerde vrouwen en tonen de genialiteit van de auteur.

Van allen krijg je in verschillende mate hun ontwikkeling mee, en zie je waarom ze geworden zijn wie ze zijn, en waarom ze welke keuzes maken. Het multiculturele Londen maar ook de hardheid en de isolatie van het leven in de jaren 40 en 50 aan de kust (Plymouth) en op het platteland (Greenfields farmhouse) wordt naar voren gebracht. Het boek is enorm rijk aan verhalen en levens om te ontdekken. Alle personages zijn op zoek naar erkenning en een plaats in de maatschappij, of ze nu aan het begin van hun leven staan of ze in volle gemoedsrust hun leven willen afsluiten. Ook door hun relaties en vriendschappen laten ze zich bepalen. Ontroerende stukken wisselen af met wat spannendere stukken als een personage weer een andere richting uitgaat, de mix is perfect. De auteur laat je in de schoenen van de andere staan en het leven door hun bril bekijken.

Het boek heeft een aparte schrijfstijl waaraan men wel eerst gewoon moet worden: zinnen beginnen niet met hoofdletters, en er worden geen punten aan het einde van een alinea gebruikt. Gelukkig is hier, eveneens in het Engelse e-book, mee rekening gehouden en werden de nodige inspringingen behouden. Ondanks deze techniek en ook ondanks de voortdurende sprongen in tijd en perspectief word je na een korte inwerkingsperiode meegesleept door de overduidelijke vertelkunst van de auteur. Een brok geschiedenis die op dergelijke magistrale manier doorheen een roman verweven en vanuit verschillende invalshoeken bekeken wordt, is echt wel een mustread.

“you’ve really suffered, Yazz says. I feel sorry for you, not in a patronizing way, it’s empathy, actually

I haven’t suffered, not really, my mother and grandmother suffered because they lost their loved ones and their homeland, whereas my suffering is mainly in my head

it’s not in your head when people deliberately barge into you

it is compared to half a million people who died in the Somali civil war. I was born here and I’m going to succeed in this country, […]

Yazz? I’m not a victim, don’t ever treat me like a victim, my mother didn’t raise me to be a victim.”

Titel: Girl, Woman, Other

Auteur: Berardine Evaristol 

Uitgever: Hamish Hamilton

Jaar uitgave: 2019