Al het blauw - Peter Terrin (Buddyread)

Terrin geeft kleine universumpjes in korte paragrafen weer

Ik ben tegenwoordig regelmatig op zoek naar nieuwe buddy’s om een buddyread mee te doen. Wie interesse laat blijken, kan erop rekenen dat ik vraag om samen een boek te lezen en te bespreken. Dat heeft ook Marianne mogen ervaren, maar gelukkig sprong ze snel mee op de buddyread-kar. We kozen voor de laatste nieuwe roman van Peter Terrin, Al het blauw.

Marianne: Peter Terrin is voor mij geen onbekend auteur. Ik las al eerder werk van hem met 'Monte Carlo' als het boek dat me tot hiertoe het meest heeft geraakt. De verwachtingen waren dan ook hooggespannen over Al het blauw.  

Nathalie: Peter Terrin heeft me al veel leesplezier verschaft. Zijn trio boeken Blanco, Post Mortem en Yucca die in lichte mate met elkaar te maken hebben, en Patricia las ik al. Ook een oudere verhalenbundel uit 2006 De bijeneters las ik onlangs die eveneens van zijn stilistisch vernuft getuigt. Dus was ik ook heel benieuwd naar zijn nieuwste roman Al het blauw.  

Al het blauw speelt zich af in de jaren ’80 van de 20^ste eeuw. Simon is een jonge man die het middenin een college opgeeft en stopt met studeren. Met zijn vriend Marc komt hij veel in de Azzurra, het café van het zwembad en de café-uitbaatster Carla, die 20 jaar ouder is, speelt daar een belangrijke rol in. Op de een of andere manier voelen deze twee zich tot elkaar aangetrokken ondanks dat ze zo verschillend zijn. Zowel Simon als Carla staan op een keerpunt in hun leven.  

Marianne: Dat het boek zich in de late jaren tachtig afspeelt maakt het heel herkenbaar. Zeker voor wie geboren werd in de jaren zestig en zeventig. Een tijd van cassettebandjes en waarin je voor een privé gesprek nog naar een telefooncel moest. Een nadeel om een roman zo uitdrukkelijk in een bepaalde tijd te plaatsen is dat het niet steeds herkenbaar blijft. De jaren tachtig zijn ondertussen al zo ver weg maar door dit verhaal toch weer dichtbij. 

Het verlangen naar iets groters al is het nog onbenoembaar doet Simon van het ene moment op het andere een beslissing nemen. Het is de kracht van Terrin om ogenschijnlijk triviale dingen zo te beschrijven dat een waterdruppel wel degelijk een hele wereld wordt. Want is er iets banaler dan vastgelopen relaties, verlangen naar ontsnappen, verraad of het gewoon willen dat je kinderen het beter hebben dan hun ouders. 

Nathalie: Het boek gaat over vriendschap, verliefdheid en het vinden van een identiteit. De ouders willen dat Simon een beter leven heeft dan hen en hebben al lang een mogelijk leven voor hem uitgestippeld, inclusief kavel in de buurt waar hij zich zou kunnen settelen maar is het dat wel wat hij wilt? Zijn moeder is extra bezorgd en ligt nachtenlang wakker totdat hij eindelijk thuiskomt van zijn nachtelijke escapades. Simon probeert het een en ander uit wat ook wel logisch is voor zijn leeftijd. Hij wil zich niet plooien naar wat zijn ouders hem voorstellen, maar heeft zelf ook nog geen duidelijk idee. Wel weet hij dat hij iets anders wil dan het milieu waarin hij is opgegroeid.  

Slim is Simon wel, als een vriend bij hem aankomt met de vraag of hij geld wil verdienen met iets wat op een soort piramidesysteem lijkt en uiteraard niet koosjer is, weet hij perfect hoe hij dit moet aanpakken en groeit hij snel uit tot een van de superverkopers. Een andere vriend brengt hem in contact met kunst en boeken, want lezen doet hij ook enorm veel. Ook daar draait de relatie uiteindelijk uit op iets anders, waaraan Simon ondanks zijn intelligentie maar gebrek aan ‘levenservaring’ zich niet aan had verwacht. 

Er worden heel wat verhalen verteld over de relatie van Carla met haar onbehouwen en brute man John. Voor Carla is het wel duidelijk dat ze wil vluchten uit haar liefdeloze slepende relatie. En hiervoor gebruikt ze haar jongere minnaar. 

Marianne: De zomer waarin het verhaal zich afspeelt is zowel voor Carla als voor Simon een kantelmoment. Carla die vastzit in een onbevredigende relatie en daaruit weg wil. Simon die stopt met studeren maar niet echt weet wat hij wil. Ontroerend vind ik hoe zijn ouders zo graag willen dat hij het beter en gemakkelijker heeft dan zij het hebben gehad. Ik herken wel die zorg, dat verlangen om het leven van je kind zoveel mogelijk uit te stippelen al is dat fout. Het pas gerust kunnen slapen wanneer hij na een nacht stappen de sleutel in de voordeur steekt. 

Simon heeft maar weinig daadkracht, hij moddert maar wat aan. Zelf lijkt hij weinig beslissingen te nemen, ook niet wanneer het er echt toe doet in zijn relatie met Carla. Hij lijkt altijd weg te vluchten als het te moeilijk wordt. Toch wil Simon wel vooruit en ontsnappen aan zijn sociale milieu. Zo trekt hij op met Pieter waarbij hij met verwondering kennis maakt met de wereld van boeken en kunst. Pieters vriendschap blijkt nadien toch een ander kantje te hebben. Dat verschil tussen sociale klassen zat ook al in Monte Carlo waar een gewone mecanicien terecht komt in de glamour van de autoraces. Toch heb ik niet de indruk dat Peter Terrin met opzet een sociale boodschap in zijn boeken steekt. Ik denk dat de personages er als het ware toevallig in terecht komen. 

De onschuld van Simon tegenover de passie van Carla, ik vraag me af of Carla Simon niet gebruikt om te ontsnappen aan de wereld van Azzura en haar leven met John. Misschien daarom dat ik het personage Simon even kwijt was naar het einde van het boek toe. 

Nathalie: Zoals steeds hypnotiseert Terrin je met zijn verhaal en zijn taal; wat hij schrijft, is altijd wat mysterieus ook al doorspekt hij het steeds met het dagdagelijkse leven. Zijn beschrijvingen zijn ook in deze roman weer filmisch en met heel wat scènes is het alsof ze zich zo voor je ogen afspelen. Soms blijft dit verhaal echter ook wat vaag en kan je sommige dingen maar moeilijk begrijpen, een en ander bleef deze keer te abstract voor mij en te ongrijpbaar. Alsof bepaalde indrukken weg fladderden en ik ze niet goed kon vasthouden, en omdat er weer iets anders in de plaats komt. 

Marianne: Het zijn kleine universumpjes die Terrin in korte paragrafen weergeeft. Het is in zijn schrijfstijl duidelijk te zien dat hij niet alleen een begenadigd schrijver is maar ook een getalenteerd fotograaf. Visuele scènes als een snapshot. "Het lichaam ligt midden op het lege parkeerterrein. Het ligt plat op de rug, met de armen gestrekt langs de romp,  de voeten bij elkaar. Over de betonnen vlakte hangt het blauwe licht van de dageraad. Het is windstil." Ik ben een uitgesproken fan van sterke beginzinnen en dit is er zo één. Een roman die zo begint kan evengoed de openingsscène zijn van een film. Het is duidelijk dat hier heel wat aan vooraf is gegaan en dat is de spreekwoordelijke wortel voor de neus. Als lezer ga ik meteen op zoek naar antwoorden. 

Het subtiele in de zinnen waarin heel veel zit kan ik wel appreciëren. "Zijn vader zegt dat het slecht gaat op de fabriek. Voorovergebogen lepelt hij zijn soep, deelt het nieuws mee alsof hij het van zijn bord leest. Hij zegt dat mensen geen geld meer hebben voor kwaliteitsmeubels.” Dit is geen barokke zin met veel tierlantijnen maar in de ogenschijnlijk simpele structuur zit een wereld van sociale onmacht, van verlies aan waarde, het begin van de wegwerpmaatschappij. 

Het visuele in een boek trekt me sterk aan. De sfeer van een verlaten zwembad waar door een fout van het gemeentebestuur het licht 's nachts blijft branden zodat de blauwe ruimte een soort bubbel wordt, de stilte die een erotisch effect heeft samen met de verlaten ruimte en het blauwe water, het brengt de lezer wel heel dicht bij de personages. 

In elk geval is het boek een aanrader voor iedereen die houdt van intieme verhalen in een heel mooie taal. 

Nathalie: Zowel Carla als Simon moeten beslissen wat ze verder willen met hun leven, maar op die vraag geven de verschillende verhaallijnen geen direct antwoord. Het open einde voor de personages geeft net wat te weinig prijs waardoor ik dit keer toch met een wat onvoldaan gevoel bleef zitten. De gevoelige ontroerende snaar heeft Terrin dan wel weer geraakt, in die typerende simpele dagelijksheid van hem die hij heel stilistisch en toch ook simpel weet neer te zetten, zonder daar al te veel tierlantijntjes voor te moeten gebruiken.

Titel: Al het blauw
Auteur: Peter Terrin
Uitgever: De Bezige Bij
Jaar uitgave: 2021

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

Al het blauw - Peter Terrin

Gevoelige, mysterieuze en ongrijpbare roman

Peter Terrin heeft me al veel leesplezier verschaft. Zijn trio boeken Blanco, Post Mortem en Yucca die in lichte mate met elkaar te maken hebben, en Patricia las ik al. Ook een oudere verhalenbundel uit 2006 De bijeneters las ik onlangs die eveneens van zijn stilistisch vernuft getuigt. Dus was ik ook heel benieuwd naar zijn nieuwste roman Al het blauw.

Al het blauw is weer een prachtig geschreven roman geworden, die zich afspeelt in de jaren ’80 van de 20ste eeuw. Simon is een jonge man die het middenin een college opgeeft en stopt met studeren. Met zijn vriend Marc komt hij veel in de Azzurra, het café van het zwembad en de café-uitbaatster Carla, die 20 jaar ouder is, speelt daar een belangrijke rol in. Op de een of andere manier voelen deze twee zich tot elkaar aangetrokken ondanks dat ze zo verschillend zijn. Er worden heel wat verhalen verteld over de relatie van Carla met haar onbehouwen en brute man John. Voor Carla is het wel duidelijk dat ze wil vluchten uit haar liefdeloze slepende relatie. En hiervoor gebruikt ze dus haar jongere minnaar.

Het boek gaat over vriendschap, verliefdheid en het vinden van een identiteit. De ouders hebben al lang een mogelijk leven voor Simon uitgestippeld, inclusief kavel in de buurt waar hij zich zou kunnen settelen maar is het dat wel wat hij wilt? Zijn moeder is extra bezorgd en ligt nachtenlang wakker totdat hij eindelijk thuiskomt van zijn nachtelijke escapades. Simon probeert het een en ander uit wat ook logisch is voor zijn leeftijd. Hij wil zich niet plooien naar wat zijn ouders hem voorstellen, maar heeft zelf ook nog geen duidelijk idee. Wel weet hij dat hij iets anders wil dan het milieu waarin hij is opgegroeid.

Slim is hij wel, als een vriend bij hem aankomt met de vraag of hij geld wil verdienen met wat op een soort piramidesysteem lijkt en uiteraard niet koosjer is, weet hij perfect hoe hij dit moet aanpakken en groeit hij snel uit tot een van de superverkopers. Een andere vriend brengt hem in contact met kunst en boeken, want lezen doet hij ook enorm veel. Ook daar draait de relatie uiteindelijk uit op iets anders, waaraan Simon ondanks zijn intelligentie maar gebrek aan ‘levenservaring’ zich niet aan had verwacht.

Zoals steeds hypnotiseert Terrin je met zijn verhaal en zijn taal; wat hij schrijft, is altijd wat mysterieus ook al doorspekt hij het steeds met het dagdagelijkse leven. Zijn beschrijvingen zijn ook in deze roman weer filmisch en met heel wat scènes is het alsof ze zich zo voor je ogen afspelen. Soms blijft dit verhaal echter ook wat vaag en kan je sommige dingen maar moeilijk begrijpen, een en ander bleef deze keer te abstract voor mij en te ongrijpbaar. Alsof bepaalde indrukken weg fladderden en ik ze niet goed kon vasthouden, en omdat er weer iets anders in de plaats komt.

Zowel Carla als Simon moeten beslissen wat ze verder willen met hun leven, maar op die vraag geven de verschillende verhaallijnen geen direct antwoord. Het open einde voor de personages geeft net wat te weinig prijs waardoor ik toch met een wat onvoldaan gevoel bleef zitten. De gevoelige ontroerende snaar heeft Terrin dan wel weer geraakt,in die typerende simpele dagelijksheid die toch ook weer heel stilistisch is, zonder daar al te veel tierlantijntjes voor te moeten gebruiken.

Titel: Al het blauw

Auteur: Peter Terrin
Uitgever: De Bezige Bij

Jaar uitgave: 2021

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

De Morsecode - Nathalie Briessinck

Meeslepend en spannend historisch verhaal

Nathalie Briessinck debuteerde in 2016 met haar eerste roman Tot de duivel het schip keert, dat zich afspeelt in het Antwerpse rederijmilieu in het begin van de 20^ste eeuw.  Net als in dit met lef zelf uitgegeven debuut verwerkt ze in haar nieuwe boek De Morsecode, nu bij Uitgeverij Vrijdag, feiten uit de geschiedenis met een fictief verhaal en een goede dosis spanning. 

Professor Samuel Morse reist halsoverkop terug van New Haven (Connecticut) naar Washington (DC) als hij via een koerier verneemt dat zijn vrouw Lucretia ernstig ziek is, maar hij komt te laat en zijn vrouw is reeds begraven als hij thuis komt. We zitten dan in het jaar 1825. Hierdoor stort de wereld van de kunstschilder die populair is voor zijn portretwerk in elkaar en gaat hij reizen. De dood van zijn vrouw zet hem er toe aan om over methoden te gaan nadenken om sneller over langere afstanden te communiceren. Als hij op de terugweg op een boot van het Franse Le Havre naar New York twee wetenschappers hoort spreken over het verband tussen elektriciteit en het recent ontdekte fenomeen magnetisme, zet dit hem aan het denken. Zijn creatieve geest, een must voor zowel de kunstenaar als de wetenschapper, zal ertoe leiden dat hij de Morsecode zal ontwikkelen.  

Op het zelfde schip staat Siyah, de Franse jonge vrouw die een boodschap moet overbrengen van een Russische vrouw, al voor de deur van zijn hut. De dochter van de vrouw, Irina Ivanov, lijdt aan een mysterieuze ziekte en kan niet communiceren met de buitenwereld. Haar moeder wil dat Samuel Morse haar portretteert voor het te laat is. Morse doet een belofte aan Siyah die hij gestand wil houden. Ook al moet de Russische familie op een lange reis per koets naar Frankrijk reizen, waar ze afspreken om het portret te laten maken, en ook hij terug de overtocht moet maken. 

Zowel professor Morse, de Stille als de Boodschapper krijgen in verschillende hoofdstukken het woord om hun verhaal te doen aan de lezer. Deze afwisseling in perspectieven evenals in plaatsen over de hele wereld zorgt voor een vlot te lezen verhaal. De landschappen die doorkruist moeten worden op het Europese continent vervagen bij de besognes van de verschillende personages die erdoorheen reizen, en nemen hier en daar de saaiheid van de reis over. Eens de Russische familie echter in Frankrijk toekomt, leiden interne conflicten onder het reisgezelschap tot het noodlot. 

De belangrijkste personages zijn goed uitgewerkt, en ook de motieven van moeder Ivanov die weliswaar van veel eigenbelang getuigen, zijn perfect te begrijpen. Briessinck weet de aandacht van de lezer goed vast te houden door vele interessante anekdotes en verschillende belangen van de personages onder elkaar te mengen tot een meeslepend en veelzijdig verhaal. Ook Morse ziet in dat zijn drang om mensen te redden met zijn nieuwe uitvinding in feite eigenbelang is: 

“De Morsecode. Ik moest mensen redden. Of het nu uit liefde voor mezelf, voor Lucretia of voor wie dan ook was. Of het nu uit wraak of egoïsme was.”

De spanning wordt opgedreven of de komst van Morse en zijn nieuw uitgevonden code er echt zal toe doen en een keerpunt kan betekenen voor de levens van Syrah en Irina die elkaar veel beter hebben leren kennen en een sterke relatie met elkaar hebben opgebouwd. 

De manier waarop de schrijfster die Romaanse filologie studeerde dit soort historische verhalen ineen weet te steken, doet uitkijken naar nieuw materiaal. Ze schreef eerder al kortverhalen en poëzie, en won al de Concours de la Francophonie met het gedicht ‘Que fait-on s'il n'y a plus rien? On s'efface du monde’. Dit wekt de nieuwsgierigheid naar hoe een hedendaags verhaal van haar hand er kan uitzien. 

Titel: De Morsecode

Auteur: Nathalie Briessinck
Uitgever: Vrijdag

Jaar uitgave: 2021

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

Uit 2050 - Peter Verhelst

You will live forever

Ben je bang voor deze reis?- 
hij zal traag zijn en heet.

Ga op je zij liggen om de druk op je hart te beperken. 
Je zult rode kleren dragen in je droom.

Grint zal knarsen, een deur zal dichtslaan, stappen 
komen de trap op. Een lichaam gaat tegen je rug aan liggen,  

gewrichtskop 
in gewrichtsholte. 

Dat is het ogenblik waarop je weet,  
wat weten ook mag inhouden, 

wat eeuwig nog mag betekenen, 
en wat is leven, wat betekent liefhebben, 

het rotsvaste besef 
dat je eeuwig zult leven.   

You will live forever 2

Je staat bij het water maar er is geen water.

Je kijkt in licht maar er is geen licht.

Zo sta je in de branding, de zon 

stijgt uit de zilverige verte op, 

het licht is te fel en uit de verte 

komt als een glazen vouw een golf. 

Zo totaal spoelt de zon over je heen 

en vloeit de golf in een zucht uit. 

In licht kijk je maar het is geen licht. 

Bij het water sta je maar het is geen water. 

Adem uit

Graag geef ik je het vermogen te vliegen. 

Niet in de lucht, maar in je hoofd, niet in je hoofd, maar uit je hoofd,  

je hoofd uit, naar waar het stormt en waar tegelijk de zon blikkert. 

Hoe hoger je vliegt, hoe kleiner de wereld wordt. Speldenkop. 

Duizelingwekkend vergezicht. 

Eeuwige sneeuw (maar niets is eeuwig). 

Volmaakte stilte (maar niets is volmaakt). 

Vlieg, flamingo van nieuwsgierigheid. 

Vliegenier van vreugde. Piloot van hoop. Astronaut van geluk. 

Vlieg! Vlieg uit volle borst jouw zin tegemoet. 

Peter Verhelst
Uit: 2050
Uitgeverij De Bezige Bij
2021

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

Gelezen in juni 2021

In juni begon ik met een dik Nederlands geschiedenisboek om daarna over te gaan op een Franstalige roman, een aantal korte boeken, en af te sluiten met een Britse klassieker. Daaronder ook het boekenweekgeschenk en het boekenweekessay, een actie van de Nederlandse CPNB ter promotie van het boek bij het brede publiek. Het waren stuk voor stuk allemaal titels die erg de moeite waard waren! 

Geschiedenis

1. Moederstad: Jakarta, een familiegeschiedenis - Philip Dröge: 3 sterren, recensie

De Nederlandse schrijver, onderzoeksjournalist en columnist Philip Dröge gaat in dit boek op zoek naar zijn afkomst in Jakarta of Batavia zoals de stad onder de Nederlandse kolonisatie heette. Hij gaat maar liefst vier eeuwen terug. Het blijkt dat hij zowel verschillende Europese, Indo-Nederlandse, Indonesische als Chinese voorouders heeft. Een verre voorouder is zelfs afkomstig van het afgelegen eiland Papoea. Door zijn familieverhaal heen verweeft hij de lange geschiedenis van de stad vanaf het ontstaan, via de ontwikkeling en de uitdijende groei tot de miljoenenstad die Jakarta nu is. Dat verhaal is op zich heel boeiend. De verhaallijn over zijn familie is soms wat moeilijker te volgen. Soms leven deze voorouders niet echt op de bladzijden. De schrijver heeft ook wat minder aandacht voor een verduidelijkend kader voor lezers, bv Belgische, die minder op de hoogte zijn van het Nederlandse kolonisatieverleden van het onmetelijke land Indonesië. De verscheidenheid in bevolkingsgroepen die in Indonesië wonen en waar ook velen van naar Jakarta zijn uitgezwermd, is ook heel opvallend. 

Boekenweekgeschenk en -essay

2. Wat wij zagen - Hanna Bervoets: 4 sterren

Een interessante inkijk in de menselijke conditie door een onbetrouwbare verteller. Hanna Bervoets zit bovenop ons tijdsgewricht. Ze doet het verhaal van Kayleigh die als ze in de financiële problemen raakt, solliciteert naar een baan als 'content moderator' voor een online platform waarvan ze de naam niet mag noemen (en erg aan bv Facebook doet denken). Haar taak: beoordelen welke aanstootgevende filmpjes, foto's en tirades moeten worden verwijderd. Het werk is zwaar. Op het eerste zicht lijkt het verhaal wat oppervlakkig maar dat is het zeker niet. Het verhaal had zonder beperking in lengte een ander ritme kunnen krijgen maar de snelheid waarmee alles gebeurt heeft ook wel iets. Waarschijnlijk het zwartste boekenweekgeschenk dat ik ooit las. Wat een intens boekenweekgeschenk!

3. De genocidefax - Roxane van Iperen: 5 sterren

Dit is een schokkend en indrukwekkend boekenweekesssay! Het verhaal over de Canadese generaal, Roméo Dallaire, die de VN-vredesmissie in Rwanda leidde, en niets kon doen om de genocide die er in 1994 uitbreekt, te stoppen, zou zeker in België belletjes moeten doen rinkelen, toch kende ik het verhaal nog niet echt. Van Iperen brengt het verhaal zodanig dat je nog steeds meeleeft en meedenkt met wat Dallaire overkomt in de 36 uren voordat de hel en een van de bloedigste conflicten van de 20ste eeuw losbreekt tussen de door Belgen 'gecreëerde Hutu-en Tutsi bevolkingsgroepen. Dallaire probeerde er alles aan te doen om zijn chefs in New York te overtuigen om in te grijpen maar moet echter machteloos toezien hoe de internationale wereld de Rwandezen de rug toekeert en hoe slechts enkele landen in allerijl hun expats komen oppikken. Roxane Van Iperen beschrijft hoe Dallaire tot wanhoop gedreven werd, en houdt tegelijkertijd zichzelf en de lezer een spiegel voor. En dit in glashelder proza. Uit te delen en te lezen voor de lessen moderne wereldgeschiedenis! 

Een realistische 'dichtbij-'roman en een realistische 'veraf-'roman

4. Feel good (Franstalig boek, niet vertaald) - Thomas Gunzig: 4 sterren, recensie

Dit boek is ondanks de titel een grimmige sociale satire waarin de wanhoop en de miserie regelmatig van de bladzijden spat. In het eerste deel worden we meegenomen in het miserabele armoedige leven van de veertiger Alice, die altijd wel heel nipt - “tout juste” - de eindjes aan mekaar moet knopen en samen met haar zoontje Achille een precair leven lijdt dat met het minste zuchtje totaal verkeerd kan aflopen. 
In het tweede deel van het boek lees je het verhaal van de middelmatige schrijver Tom Petermans. Nadat zijn vriendin een al met al liefdeloze relatie met hem uitmaakt, heeft ook hij – ondanks enkele redelijk goed ontvangen boeken, vele lezingen in het hele land en enkele schrijverscursussen op zijn palmares – nog maar weinig reserve om zijn leven op het goede spoor te krijgen. Op een heel domme en toevallige manier leren Alice en Tom elkaar kennen. De titel indachtig is de personages aan het einde een beter leven gegund en hoe de Belgische Franstalige schrijver Gunzig dat voor elkaar krijgt, is heel clever en geestig uitgedacht! Humor, echte emoties en maatschappijkritiek komen in dit boek mooi samen. Het Frans is ook heel vlot te lezen omdat het om alledaagse niet literaire taal gaat. 

5. Stilte is mijn moedertaal - Sulaiman Addonia: 4 sterren, recensie

Sulaiman Addonia is een auteur die in Eritrea opgroeide met een Ethiopische vader en een Eritrese moeder. Zijn kindertijd bracht hij door in een een vluchtelingenkamp in Soedan. Na in Londen gewoond te hebben, woont hij nu met zijn eigen gezin in Brussel. Zijn ervaringen van het vluchtelingenkamp uit zijn kindertijd gebruikte hij nu om deze tweede indrukwekkende roman van hem te schrijven. In deze roman vertelt hij het levensverhaal van enkele personages in een vluchtelingenkamp ergens in een Oost-Afrikaans land die gevlucht zijn uit een oorlogszone. Het verhaal gaat vooral over de adolescente Saba die niet de ideale dochter is, en haar eigen land heeft moeten verlaten waar ze met haar familie in een eigen huis woonde en waar zij over haar studieboeken gebogen zat omdat ze verder wilde studeren. Met haar broer Hagos, die niet leerde spreken en stom door het leven gaat, heeft ze een speciale band opgebouwd. Geen van beiden voldoen aan de genderrol die past binnen hun traditionele gemeenschap. Het boek heeft een fragmentarisch en dissociatief karakter, maar is ook indrukwekkend en heel sensitief geschreven. Het valt enorm op hoe goed Addonia zich kan inleven in een jonge tiener die haar vrouw zijn moet ontdekken in een chaotisch en hectisch vluchtelingenkamp met alle bedreigingen van dien.

Een Britse klassieker

6. Animal Farm (Engelse versie) - George Orwell: 4 sterren

Ik voel altijd wat schroom om te beschrijven wat ik van een klassieker vind. De beroemde allegorie op de Sovjetstaat na de Oktoberrevolutie van 1917 zal menigeen al gelezen hebben. Orwell schreef het tijdens de Tweede Wereldoorlog en het werd vlak erna gepubliceerd. Tot eind de jaren 1950 was het nog niet zo bekend, nadien groeide het uit tot een van Orwell's beroemdste werken. Het boek kan worden opgevat als een allegorie evenals een moderne fabel, en is satirisch opgevat. Ik vind het zelf meer een allegorie dan een fabel, maar beide benamingen passen natuurlijk. Op een kleine boerderij ergens in Groot-Brittannië heeft een groep dieren er genoeg van om als slaven behandeld te worden en nemen ze de macht op de boerderij over. De leiding van die groep dieren ligt vooral bij de varkens, en dan vooral een ervan: Napoleon. Die krijgt na verloop van tijd de trekjes van een alleenheerser en de 'revolutie' mondt dan uit in een distopische maatschappij. Een boek dat eigenlijk op school thuis hoort. Die Orwell kon natuurlijk schrijven. Ik denk wel dat ik na één leeservaring de reikwijdte nog niet volledig kan vatten. 

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

Zomer(vakantie)boekentips: voor ieder wat wils

De organisatie Lang Zullen We Lezen heeft om de zomervakantie aan te kondigen net als voor de eindejaarsperiode een serie kaartjes op haar website gezet die je kan invullen met je eigen boekentips. 

Ik toon hier graag de tips die ik wil delen! 

 

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

Stilte is mijn moedertaal - Sulaiman Addonia

Indrukwekkend relaas over het leven in een hectisch vluchtelingenkamp

Sulaiman Addonia is een Eritrees-Ethiopische auteur die momenteel in Brussel woont. Als kind met zijn moeder gevlucht naar een vluchtelingenkamp in Soedan belandde hij daarna met zijn familie in Saoedi-Arabië. Maar zijn moeder stuurde hem en zijn jongere broer als minderjarige vluchteling naar Londen omdat ze de status van arbeidsmigranten in Saoedi-Arabië sterk wantrouwde en zo verkreeg hij tevens de Britse nationaliteit. In Londen werd hij schrijver en ontmoette hij tenslotte ook zijn Vlaamse liefde die hem naar Brussel deed verhuizen. 

Zijn eerste roman, Als gevolg van liefde, stond op de shortlist van de Commonwealth Writers’ Prize en verscheen in meer dan twintig talen. Hij is ondertussen ook columnist geworden in de Belgische krant De Standaard. Onlangs bracht uitgeverij Jurgen Maas zijn nieuwe roman, Stilte is mijn moedertaal, uit in Nederlandse vertaling. In die roman vertelt hij over het vluchtelingenbestaan dat hij zelf meemaakte in Soedan.

Addonia: 

"Je verlaat je land, maar je land verlaat jou nooit".

In deze roman vertelt hij het levensverhaal van enkele personages in een vluchtelingenkamp ergens in een Oost-Afrikaans land die gevlucht zijn uit een oorlogszone. Het verhaal gaat vooral over de adolescente Saba die niet de ideale dochter is, en haar eigen land heeft moeten verlaten waar ze met haar familie in een eigen huis woonde en waar zij over haar studieboeken gebogen zat omdat ze verder wilde studeren. Ze koestert deze wens nog steeds diep in haar en kan er ook in het kamp niet over zwijgen. Ze verblijft er met haar moeder en haar broer Hagos die nooit heeft leren spreken en stom door het leven gaat maar met wie ze een nauwe intieme band heeft. Haar relatie met de meer feminiene Hagos wordt met argusogen gevolgd door sommigen die deze relatie niet als gepast zien, en hun diepe vertrouwen in elkaar niet begrijpen. Hagos neemt de verzorgende functie op in het gezin terwijl Saba dromen heeft die ze nog wil verwezenlijken. Ze nemen geen van beiden een genderrol in die past in hun traditionele gemeenschap, waardoor ze nog meer naar elkaar toe trekken en steun bij elkaar proberen te vinden.

Je krijgt in dit boek geen achtergrondinformatie mee over het kamp, niets over van welke oorlogszone er gevlucht wordt, wel een hint dat het in Soedan zou zijn, en dat er een hulporganisatie rondloopt die goederen uitdeelt, en die evenals de lokale overheid de vluchtelingen hun eigen initiatieven ontzeggen. Alsof enkel de liefdadigheid hen in leven zou houden. De verhalen van het dagelijkse leven, de zorgen, de liefdes en de verlangens van de personages die erin rondlopen moeten voldoen, en er wordt al eens van perspectief gewisseld, o.a. van een vrouwelijk naar een mannelijk en terug. Daardoor krijgt het boek een fragmentarisch en dissociatief, en ook wat mysterieus karakter. Dit kenschetst tegelijkertijd het leven van vluchtelingen, die zelf nooit het gevoel hebben van vaste grond onder de voeten te hebben.

Door de onsamenhangende, maar ook harde gebeurtenissen in het kamp en wat de mensen er allemaal meemaken, moet je het boek soms wel opzij leggen, en nodigt het misschien niet altijd uit om het snel in zijn geheel uit te lezen. Dat doet echter niets af aan de kracht van het verhaal. Integendeel: het is meeslepend en indrukwekkend en net daardoor mondjesmaat behapbaar. Naast de armoedige situatie die ertoe leidt dat het voor de inwoners van het kamp vooral belangrijk is te overleven en levensmiddelen belangrijk zijn, valt het op dat ook seks, intimiteit en verlangen een belangrijk facet zijn in een vluchtelingenkamp, waar slechts zelden wordt op ingezoomd, en ook gewoon des mensen.

Addonia kan zich enorm goed inleven in de emoties van de jonge Saba, die zich in het kamp moet overgeven aan de conservatieve tradities van haar mee gevluchte medeburgers en zich op zichzelf terugplooien. Daardoor is deze roman eveneens sterk feministisch omdat de verteller die fameuze ongelijkheid in het licht zet, evenals de kracht van de vrouw viert die haar droom nog steeds probeert na te jagen. Saba wordt een volwassen vrouw in het kamp waar ze geconfronteerd wordt met de gebruiken waaronder opgroeiende meisjes nog steeds lijden in erg traditionele gemeenschappen: de ondergeschikte rol van de vrouw, genitale verminking, tot zelfs uitgehuwelijkt worden. Gelukkig heeft ze wel haar broer en ook een vriendin waarop ze kan rekenen.

Addonia schrijft sensitief en beeldend, en heeft een rijk taalgebruik. Hij toont aan wat het is om geen thuis of toekomst meer te hebben en hoe in een chaotisch en hectisch vluchtelingenkamp te overleven. Ook door de Nederlandse vertaling van Irwan Droog heen klinkt Addonia’s stem helder en duidelijk en roept hij ons op om steeds naar de mens te kijken achter de vluchteling.

Titel: Stilte is mijn moedertaal

Auteur: Sulaiman Addonia
Vertaler: Irwan Droog

Uitgever: Jurgen Maas
Jaar uitgave: 2021

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen