Zoeken in deze blog

27 juni 2021

Feel good - Thomas Gunzig

français ci-dessous

Thomas Gunzig is een Franstalig Belgisch schrijver die net als zijn soortgenoten maar weinig bekend is in het Nederlandstalig gedeelte van België. Boeken van hem werden al vertaald naar verschillende talen maar nog niet naar het Nederlands. Wat is dat toch met ons landje?

Gunzig werd in mei 2021 bekend bij de gelukkige volgers van Thomize, één onderdeel van het Flirt flamand-programma, een samenwerking tussen Literatuur Vlaanderen en de Foire du Livre de Bruxelles, en was ook te gast in een van de 11 geprogrammeerde Flirt flamand-gesprekken tussen Vlaamse en Franstalige Belgische auteurs en die nog steeds digitaal te bekijken zijn op de gelijknamige website. Dankzij Thomize is ook deze lezeres overstag gegaan om het laatste boek, Feel good, van Gunzig te lezen. 

Feel Good - Thomas Gunzig

Het boek is een satire op het genre waarnaar het vernoemd is, maar nog meer dan dat een grimmige sociale satire waarin de wanhoop en de miserie regelmatig van de bladzijden spat. In het eerste deel worden we meegenomen in het armoedige leven van de veertiger Alice, die altijd wel heel nipt - “tout juste” - de eindjes aan mekaar moet knopen en samen met haar zoontje Achille een precair leven lijdt dat met het minste zuchtje totaal verkeerd kan aflopen. Al in de eerste zin waarmee haar verhaal begint, wordt haar leven samengevat; Alice mist iets essentieels: 

« Les humains sont faits de trois choses : les os, les muscles et les souvenirs. Enlevez une de ces choses et c’est terminé. Enlevez une de ces choses et il ne reste rien. Celle dont il sera question ici s’appelle Alice. » 

Haar armoede is overgeërfd, dankzij enkele flashbacks lees je in welke omstandigheden ze is opgegroeid, hoe haar vader groot en sterk was als een paard en die haar rots in de branding was, en wiens dood door kanker zijn gezin in de echte armoede stortte. Ondanks haar gebrek aan middelen en steun vecht ze als een heldin elke dag met veel kracht om te overleven met en voor haar zoontje. 

In het tweede deel van het boek lees je het verhaal van de middelmatige schrijver Tom Petermans, wiens verhaal eveneens vanuit zijn perspectief wordt verteld. Nadat zijn vriendin een al met al liefdeloze relatie met hem uitmaakt, heeft ook hij – ondanks enkele redelijk goed ontvangen boeken, vele lezingen in het hele land en enkele schrijverscursussen op zijn palmares – nog maar weinig reserve om zijn leven op het goede spoor te krijgen. Door een op ongelooflijke wijze verkeerd gelopen actie van Alice die verschillende risico’s neemt om geld bijeen te krijgen om te overleven, leren zij en Tom elkaar kennen. 

Deze twee op het randje levende mensen komen samen en ontroeren, doen lachen en vechten om te overleven. Hoe kan een boek feel good zijn die zich in dergelijk armoedig milieu afspeelt? Gunzig slaagt er met brille in de levens van de hoofdpersonages in een donkere humoristische stijl weer te geven. De cadans die in het boek ligt door de vele herhalingen en opsommingen geven het boek tegelijkertijd een scherpte die je bij het nekvel grijpt. Het is een verhaal over zowel mensen aan de rand van de maatschappij als hoe het er in het bij wijlen elitaire en snobistische literaire wereldje aan toe gaat. 

Net als het verhaal dat binnen het verhaal wordt geschreven, voldoet het boek op zich aan de titel maar met venijnige randjes en stekels. Er zijn enkele mooie stukken waarin emoties, humor en kritiek op onze huidige maatschappij gericht op economische winst en die de zwaksten buitensluit, elkaar ontmoeten. Erg goed gedaan! Laat die Nederlandse vertaling maar komen. 

+++

Thomas Gunzig est un écrivain belge francophone qui, comme ses pairs, est peu connu dans la partie néerlandophone de la Belgique. Ses livres ont déjà été traduits en plusieurs langues, mais pas encore en néerlandais. Qu'est-ce qui se passe dans notre petit pays ?

Gunzig s'est fait connaître aux heureux adeptes de « Thomize », un théâtre via Whatsapp, en mai 2021, dans le cadre du programme Flirt flamand, une collaboration entre Literatuur Vlaanderen et la Foire du Livre de Bruxelles. Il était également l'invité d'une des 11 causeries Flirt flamand programmées entre des auteurs belges flamands et francophones, encore accessible en ligne sur le site web de Flirt flamand. Grâce à Thomize, cette lectrice a également décidé de lire le dernier livre de Gunzig, son roman Feel good de 2019. 

Le livre est une satire du genre auquel le titre réfère, mais plus encore, une satire sociale sinistre dans laquelle le désespoir et la misère tombent régulièrement des pages. La première partie s’agit de la vie précarisée d'Alice, une quarantaine qui doit toujours joindre les deux bouts de façon "tout juste" - et qui, avec son fils Achille, mène une vie misérable en pauvreté qui peut se terminer de façon totalement erronée au moindre soupçon. Dès la première phrase par laquelle commence son histoire; on voit qu’Alice manque quelque chose d’essentiel : 

« Les humains sont faits de trois choses : les os, les muscles et les souvenirs. Enlevez une de ces choses et c’est terminé. Enlevez une de ces choses et il ne reste rien. Celle dont il sera question ici s’appelle Alice. »

Sa pauvreté est héritée, grâce à quelques flashbacks on lit dans quelles conditions elle a grandi, comment son père était grand et fort comme un cheval, et comment la mort de son père entrainée par le cancer a plongé sa famille dans une véritable pauvreté. Malgré son manque de ressources et de soutien, Alice se bat chaque jour comme une héroïne pour la survie d’elle-même et de son petit garçon.

Dans la deuxième partie du livre, il s’agit de l'écrivain Tom Petermans. Lorsque sa relation avec Pauline prend fin après une vingtaine d’années, malgré quelques livres assez bien accueillis, de nombreuses discours dans tout le pays et quelques cours d'écriture à son palmarès - il n'a guère de réserve pour remettre sa vie sur le bon chemin. Par une action malencontreuse de la part d'Alice qui prend des différentes risques pour gagner de l'argent afin de survivre, elle et Tom parviennent à se rencontrer.

Ces deux humains vivant en marge de la société nous émeuvent, nous font rire et se battent pour survivre. Comment un livre peut être « feel good » dans un environnement aussi misérable ? Gunzig parvient à décrire génialement et en utilisant l’humour noir la vie de ses personnages principaux. A travers les nombreuses répétitions et énumérations, le livre a reçu un certain rythme, tant pointu que celui peut serrer la gorge de quelqu’un. C'est une histoire sur les personnes en marge de la société ainsi que sur le monde littéraire parfois élitiste et snob.

Le livre finit comme le titre le prévoit, bien vicieusement. Gunzig a écrit un roman dans lequel se confondent tant d’émotions, l’humour et la critique sur notre société visée sur la productivité et excluant les faibles. Très bien fait ! Ce livre mérite d’être traduit en néerlandais. 

Titel: Feel good
Auteur: Thomas Gunzig
Uitgever: Au Diable Vauvert
Jaar uitgave: 2019

--- Als jij een reactie post op dit bericht, krijg ik hier een melding van. Ik lees je reactie eerst voor ze onder deze blog publiek te publiceren. Als jij anoniem een reactie achterlaat, wil ik je vragen met je voornaam af te sluiten zodat ik toch een idee heb van wie jij bent! Alvast bedankt. Kopieer deze link in je browser als je mijn blog wil volgen via follow.it: https://follow.it/villanathalieoverlezen

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Populaire blogs