Broeierige en erg sfeervolle coming-of-age novelle
The member of the wedding van Carson McCullers kreeg maar liefst drie vertalingen in het Nederlands. “Op jouw bruiloft” is de laatste vertaling van Molly van Gelder uit 2019. In 1988 kwam het uit als “De bruiloft” en een eerste keer al vlak na verschijnen van het origineel in 1946 onder de titel “Die wonderlijke zomer”.
Die bruiloft wordt nochtans vanaf het begin van het boek naar voor geschoven als een keerpunt door de hoofdpersoon. Dat zal ook het geval zijn, weliswaar op een andere manier dan de slungelachtige 12-jarige bonenstaak, Frankie Addams, verwacht had. Frankie heeft samen met haar vader, verwanten en de steeds aanwezige kokkin in een klein stadje in de zuidelijke staat Georgia bijna een hete droge zomer achter de rug. Ze kijkt uit naar de bruiloft van haar broer Jarvis met zijn aanstaande Janice, en wil er daarna met het paar vandoor omdat ze uit het stadje waar ze woont wil uitbreken, de vrije wereld in. Aan alles voel je dat Frankie overal buiten staat, niet wordt opgenomen in een groepje en dan maar met haar zesjarige neefje optrekt omdat ze op hem een beroep kan doen om haar te vergezellen, maar het knaagt aan haar nu ze ouder is en haar kindertijd vaarwel wil zeggen en van de volwassen wereld wil deel uitmaken. Ze voelt zich opstandig, alleen en weet niet hoe ze zonder anderen iets van haar leven kan maken.
Ook de aantrekkingskracht van Janice speelt een rol voor Frankie om op de bruiloft te zijn. Zij heeft het niet alleen lastig om alleen achter te blijven vanwege een vader die altijd weg is, en ze zich daarom tot de zwarte kokkin Berenice went die de rol van haar overleden moeder overneemt, maar voelt ook onbewust aan dat ze zich aangetrokken voelt tot de bruid van haar broer, en dat ze seksueel aan het ontwaken is. Hoewel ze nog volledig zonder notie is van alles wat daar mee te maken heeft wat duidelijk wordt door enkele scènes, speelt dat wel degelijk een rol in dit boek ook al is dit thema erg onderhuids aanwezig.
Frankie beleeft drie fasen in dit coming-of-age-verhaal wat zich uit in de andere namen die ze zichzelf geeft, F. Jasmine in het tweede en Frances in het derde deel. Het is ook duidelijk dat zij het enige personage is dat evolueert, terwijl de andere vlakke karakters zijn en je dit korte verhaal daarom een novelle zou kunnen noemen.
Het armoedige plattelandsleven, het ingebakken en uiterst flagrante racisme tussen wit en zwart en de laatste jaren van W.O. II zijn van belang voor de achtergrond van het verhaal. Hoewel emoties niet uitgesproken worden, komen ze tot uiting in wat Frankie/Jasmine/Frances zegt en doet in dit verhaal.
De auteur blijft ondanks de broeierige sfeer die ze zo perfect in het boek weet weer te geven, als het ware in een rol van koele observator zitten en laat de lezer het werk doen. Je krijgt ook ogen te kort om de vele kleuren op te merken die veel gebruikt worden als symboliek. Er zit slechts één flashback in het boek hoewel het fragmentarisch is en in tijd verspringt. Dit hangt echter samen met hoe het boek verteld wordt zoals iedereen dit weleens voor heeft: “om geen gaten te laten vallen, moet ik eerst dit of dat nog even vertellen”, en zo blijft het boek op een weliswaar verwarrende manier chronologisch verlopen.
Carson McCullers, die eerst door het leven ging als Lula Carson Smith, was zelf biseksueel en heeft een tragisch leven geleid. Ze stierf op 56-jarige leeftijd.
Een aantal observaties die ik heb genoteerd over dit korte maar oh zo gecomprimeerde en beladen boek, had ik niet kunnen maken zonder de lokale leesclub waarin we ons aan deze must-read novelle wijdden.
Bron/meer info over Carson McCullers: https://klara.be/drie-te-veel
(door Christophe Vekeman)
Titel: Op jouw bruiloft
Auteur: Carson McCullers
Vertaler: Molly van Gelder
Uitgever: Athenaeum
Jaar uitgave: 2019 (oorspr: 1946)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten