Zoeken in deze blog

25 april 2021

Dani Bennoni (lang zal hij leven) - Bart Moeyaert

Opnieuw een veelzeggend gelaagd boek, over gemis en verlangen



Dani Bennoni cover 2021

Dani Bennoni, een boek van Bart Moeyaert van 2004, werd onlangs opnieuw in een nieuwe uitgave uitgebracht bij Querido. Net als Barts andere boeken is het een boek voor alle leeftijden vanaf ongeveer 12 jaar, zoals het eigenlijk zou moeten zijn voor alle goede jeugdboeken.  

Dit verhaal speelt zich af tegen de achtergrond van het begin van de Tweede Wereldoorlog in 1939. De oudere broer van de 9-jarige jongen Bing, Moon, is opgeroepen om mee te gaan vechten in de troepen. Bing beseft nog maar weinig van de oorlog maar de angst om Moon te verliezen is heel voelbaar. Hij mist hem enorm, maar in het volle geloof dat zijn broer terugkomt wil hij zich voorbereiden op Moons terugkeer door voetbal te leren van zijn voetbalheld bij de lokale voetbalploeg, Dani Bennoni. Hier wil hij die Dani Bennoni samen met zijn vriendje Lenny toe brengen door een list. Maar ook Dani Bennoni krijgt een oproepingsbrief in de bus. 

Dit dunne boek gaat over gemis, angsten, adoratie, verlangen. De machtsrelatie die Dani Bennoni voor een groot deel over Bing heeft, komt een beetje terug tussen hem en Lenny in de andere richting, die hij de nodige instructies kan geven. Hoe de relatie tussen Bing en Dani Bennoni eruit ziet, moet weer tussen de lijnen door gelezen worden, iets wat het werk van Bart Moeyaert erg kenmerkt. De auteur geeft je daar geen pasklare antwoorden op, maar de aanwijzingen die hij hier en daar verwerkt in verschillende scènes, zijn wel gemakkelijk te identificeren. Dat deze vragen onbeantwoord blijven, zou je als lezer minder voldoening kunnen schenken, maar zo gaat het ook dikwijls in het leven, zeker ook als kinderen opgroeien wanneer dergelijke vragen ook nog helemaal niet zijn beantwoord. 

De vrouwen in het leven van Bing zijn heel aanwezig – mede door het vertrek van de mannen naar het front waarschijnlijk - zoals zijn moeder, zijn zus en haar vriendinnen, en de moeder van een vriendinnetje van de zus. Zijn zus zit hem veel op z’n kop, en noemt hem anders dan andere jongens en lacht hem uit met zijn emoties. Bing is ook een eenling die niet in een groep wordt opgenomen (opnieuw zo’n typisch kenmerk van Moeyaerts werk). Op een bepaalde moment gaat ze daar zelfs volgens haar vriendinnen te ver in. 

Bing en Lenny verzorgen de communicatie tussen de mannen, Dani Bennoni en zijn vader, en het meisjeskliekje. Ze vervormen echter de boodschappen volgens hun eigen vrije interpretatie en hoe ze beter in hun bedoelingen zouden kunnen passen. Onbetrouwbare boodschappers zitten dus ook verweven in dit broeierige, spannende boek.

Veelzeggend en filmisch is de taal ook weer:

“We krijgen vleugels, we raken de weg niet, we scheren eroverheen.”

 “Ik pluk een sleutel uit de lucht, en doe mijn mond op slot. De sleutel gooi ik weg over mijn schouder.” 

Het verhaal op de voorgrond is perfect verweven met de oorlogsdreiging op de achtergrond en zo toont het wat dit kan teweegbrengen in een microkosmos. Zoals steeds zullen volwassenen meer uit het verhaal kunnen halen dan de jongste lezers, maar de combinatie van die laagjes is net wat dit verhaal weer zo sterk maakt evenals ander werk van Bart. En waardoor je veel langer kan reflecteren over een verraderlijk dun boek dan je in eerste instantie zou denken. Misschien net wat minder meeslepend voor mij dan de klassiekers Broere of Duet met valse noten. De cover van de nieuwe uitgave is overigens ook van Barts eigen hand, die zelf ook een begenadigd tekenaar/illustrator is.  

Titel: Dani Bennoni
Auteur: Bart Moeyaert
Uitgeverij: Querido
Jaar: 2004 (1ste druk), 2021 (4de druk)
Bekroond met de Boekenwelp en de Nienke van Hichtum-prijs


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Populaire blogs